czwartek, 1 stycznia 2015

KONIEC

"To już koniec, nie ma już nic, jesteśmy wolni, możemy iść" *zawodzi  z maskotkiem*
Żegnam.
Dziękuję za wejście na tą stronę.
Droga klaso, proszę nie zrzynać pomysłów (oprócz tych, które wzięłam z podręcznika- z nimi róbcie co chcecie)
Odmeldowuję się, nara!

środa, 31 grudnia 2014

Literatura z nawiązaniami do średniowiecza

Książki fantasy:
Hobbit, czyli tam i z powrotem
Powieść autorstwa J.R.R. Tolkiena, wydana w 1937 roku.Opowiada o wyprawie podjętej przez kompanię Thorina do okupowanej przez smoka Smauga Samotnej Góry w celu zabicia go i odzyskania dawnej siedziby krasnoludów. Po drodze, w jaskini Golluma, Bilbo Baggins znajduje Jedyny Pierścień.
Kontynuacją Hobbita jest powieść Władca Pierścieni.
Zarówno Hobbit, jak i Władca Pierścieni powstały pod wpływem staroangielskich legend, którymi zajmował się Tolkien. Powieść jest ceniona za obmyślony przez autora świat Śródziemia zamieszkiwany m.in. przez elfów i krasnoludów, a także trolle i smoki. Tytułowy hobbit został wymyślony przez Tolkiena.

Władca Pierścieni
Władca Pierścieni jest często mylnie nazywany trylogią, choć w rzeczywistości jest to powieściowa całość, podzielona na sześć ksiąg. Ze względu na swoją dużą objętość została wydana w trzech tomach z powodu nacisków wydawcy; nie było to jednak oryginalne zamierzenie Tolkiena. Powieść składa się z sześciu części:
Wydane w tomie I – Drużyna Pierścienia 
Powrót Cienia
Drużyna Pierścienia
Wydane w tomie II – Dwie wieże 
Zdrada Isengardu
Podróż do Mordoru
Wydane w tomie III – Powrót króla 
Wojna o Pierścień
Powrót króla
Pisaną przez ok. 12 lat (m.in. w czasie II wojny światowej) książkę wydano w Wielkiej Brytanii w latach 1954–55. W połowie lat 60. Władca Pierścieni stał się fenomenem wydawniczym w krajach anglosaskich, a następnie na całym świecie (w Polsce ukazała się w latach 1961–1963). Książkę przetłumaczono na dziesiątki języków. Sukces książki spowodował gigantyczny rozwój gatunku fantasy, ale mimo tysięcy książek Władca Pierścieni wciąż pozostaje najbardziej cenioną pozycją tego gatunku literackiego.


Pieśń Lodu i Ognia
Seria powieści fantasy autorstwa amerykańskiego pisarza George’a R. R. Martina, zaplanowana na siedem tomów, z których obecnie wydanych zostało pięć: Gra o tron, Starcie królów, Nawałnica mieczy, Uczta dla wron oraz Taniec ze smokami. Trwają prace nad kolejnymi tomami sagi: The Winds of Winter i A Dream of Spring.


Martin rozpoczął pracę nad pierwszym tomem w 1991 roku, aby wydać książkę w 1996. Rok później książka otrzymała nagrodę Locusa w kategorii najlepsza powieść fantasy. Nagroda ta została jeszcze trzykrotnie przyznana Martinowi: w 1999 roku za Starcie królów, w 2001 za Nawałnicę mieczy oraz za Taniec ze smokami w 2012. Pierwsze pięć tomów rozeszło się w nakładzie ponad 24 milionów sztuk i zostało przetłumaczonych na ponad 20 języków.


Miecz Prawdy
Cykl trzynastu powieści fantasy Terry'ego Goodkinda. Tomy ukazywały się w krajach anglojęzycznych w latach 1994–2007. Książki opowiadają losy Richarda Rahla, Kahlan Amnell i Pierwszego Czarodzieja Zeddicusa Z'ul Zorandera. W Polsce książki wydane zostały przez Dom Wydawniczy Rebis.

Saga o Wiedźminie
Już było, ale teraz trochę bardziej szczegółowo o samej sadze:
 „Saga o wiedźminie” to pięć powieści o wiedźminie Geralcie (Krew elfów, Czas pogardy, Chrzest ognia, Wieża Jaskółki, Pani Jeziora), w których Sapkowski łączy wiele wątków rozpoczętych w opowiadaniach oraz dodaje nowe. Oprócz samego wiedźmina, główną bohaterką jest również Ciri – dziecko-niespodzianka znane już z opowiadań. Nazwa „Saga o wiedźminie” została nadana przez wydawcę – Sapkowski zamierzał nazwać sagę „Krew elfów”, zaś pierwszy tom miał być pierwotnie zatytułowany Lwiątko.


Inne:
Imię Róży
Pierwsza powieść Umberta Eco, napisana w 1980 r., wydana w Polsce w 1987 r.
Akcja powieści rozgrywa się w 1327 r. w anonimowym włoskim opactwie benedyktynów[1]. Wszystkie wydarzenia rozgrywają się w ciągu tygodnia. Głównymi bohaterami powieści są angielski franciszkanin Wilhelm z Baskerville oraz jego uczeń – młody austriacki nowicjusz – Adso z Melku. Powieść napisana jest w formie kronikarskiej relacji Adsa.



Srebrne orły
powieść historyczna Teodora Parnickiego wydana w 1944 roku w Jerozolimie (wydanie w Polsce: Wrocław 1949). Akcja utworu osadzona toczy się przełomie X i XI wieku, ukazując losy kształtującego się państwa polskiego z perspektywy przemian kulturowych w Europie, zwłaszcza w dominium Świętego Cesarstwa Rzymskiego.
Utwór ten objęty był w 1951 roku zapisem cenzury w Polsce, podlegał natychmiastowemu wycofaniu z bibliotek.
Powieść została uznana przez krytykę za najwybitniejsze osiągnięcie wśród utworów podejmujących temat początków polskiej państwowości. Do 1975 powieść miała 9 wydań.





Poezja:
S. Grochowiak
Święty Szymon Słupnik
Powołał go Pan
Na słup.
Na słupie miał dom
I grób.

A ludzie chłopaka na szafot przywiedli,
Unieśli mu głowę w muskularnej pętli.
Powołał go Pan
na stryk.

Powołał go Pan,
By trwał.
By śpiewał mu pieśń
i piał.

A ludzie dziewczynę wśród przekleństw gwałcili
I włosy jej ścięli, i ręce spalili.
Powołał ją Pan
na gnój.

Powołał go Pan
Na słup.
Na słupie miał dom
i grób

A ludzie mych wierszy słuchając powstają
I wilki wychodzą żerującą zgrają...
Powołał mnie Pan
Na bunt.


Ballada rycerska, 1956

Kazimiera Iłłakowiczówna
Opowieść małżonki świętego Aleksego

Zostawiona sama śród nocy w oczekiwaniu,
spędziłam czas od rana na pustym bez ciebie posłaniu,
owinięta twego płaszcza rycerską purpurą
o Aleksy.

Czekałam na ciebie lat dziesięć i dwadzieścia, i trzydzieści z górą,
młoda, piękna, pachnąca – potem zimna, twarda, z zeschłą, pomarszczoną skórą.
Na wezgłowiu mym pozostał pas i płaszcz twój purpurowy zwinięty
o Aleksy.

Wysyłałam po ciebie sługi i wysyłałam po ciebie okręty…
…Nie przywiedziono cię…Lecz wieść głosiła, żeś święty…
I zagasła mi twoja twarz, i tysiączne miałeś dla mnie lica
o Aleksy.

Ja – miłująca cię, ja – ślubowana ci oblubienica…
Lecz tyś odszedł…Stopy bose,sakwy, kij i włosiennica,
I mrowie robactwa, i dokoła twarze plugawe żebraków
o Aleksy.

I chwytałam się nadziei jak odlatujących ptaków,
i biegłam do wróżbitów, i szukałam na niebie znaków,
i biłam głową o mur, i wzywałam cię w imię Jezu Chrysta
o Aleksy.

Zamieszkał w dwudziestym roku stwór,płaz, zjawa nieczysta
w komorze zimnej u bramy, włóczęga obmierzły jak glista,
jeden z gadów, dla których opuściłeś mnie – z rodu królewską
o Aleksy.

Sypiał na kawałku drewna drugą przykryty deską,
by za odpadki z kuchni, za drwiny, zarany nieopatrzone wysłużyć koronę niebieską.
I tak mieszkał lat dziesięć i więcej,aż śmiertelnie wreszcie zachorzał
o Aleksy.

Zbudzono mnie nad ranem, bo zdawało się, że ze wszech stron pożar
ogarnął Rzym; coś się tłukło po powietrzu jak orzeł
dzwony biły i latały światła, i ludzie wylegli z domów
o Aleksy.

Ruszyły zewsząd procesje z lasem gromnic i feretronów,
papież z cesarzem wyszli na bruk śród modlitw i bicia dzwonów
i wszystkie ulice poczęły iść jak nagle zbudzone rzeki
o Aleksy.

A gdym się ocknęła ze strachu i przetarłam zdumione powieki,
tom ujrzała i posłyszała, że zbliżał się grom, zrazu daleki,
śpiew, jęk, bełkotanie bębnów,mieczów szczęk o kolczugi
o Aleksy.

Już są…już tutaj doszli, już popadały w proch sługi,
już znikli w bramie – papież pierwszy, a cesarz drugi,
już dziedziniec pełen świty mocarzów,gdy oni w komorze
o Aleksy.

Zbiegłam w dół…Klęczą… płacz…migotanie świec… I w pokorze
modlący się owi dwaj… I żebrak umarły – o Boże! -
i teść mój, i świekra leżący krzyżem tuż przy barłogu
o Aleksy.

I spytał się Ojciec Święty:”Kto zacz, kto oddał Bogu
w tym domu czystą swą duszę?”- I nie ozwał się nikt. U progu
byłam wówczas już i ujrzałam na ciele umarłego stojące rzędem anioły
o Aleksy.

Milczenie… A w ręku trup trzymał kartę, ukrytą na poły,
więc sięgną po nią cesarz, lecz cofnął się wnet, jakby goły
miecz ujrzał, i papież tknąć jej nie mógł ni żaden z księży
o Aleksy.

Tedy teść mój jął próbować,czyli zwoju sam nie dosięże,
jako gospodarz trupa… I już strachw ich sercach się lęże,
bo i świekra pergaminu nie mogła z dłoni zimnego wziąć trupa
o Aleksy.

Przeleciał szept po obecnych, od ciury aż do biskupa
zbledli wszyscy… Lecz jam ujrzała światła snop na kształt słupa,
który wołał mnie po imieniu twoim umiłowanym głosem
o Aleksy.

Więc przeszłam pośród klęczących,zakrywszy oblicze włosem,
i poznałam cię, jakeś leżał obdarty, sczerniały i bosy,
i wzięłam twoim pismem kreśloną z twej ręki kartę
o Aleksy.

Przeczytałam im dziesięćkroć imię twe, po wieczność niestarte,
całowałam ręce twoje, oczy twe szeroko otwarte…
…Ojciec twój, matka twoja legli na twym ciele płaczący
o Aleksy.

Oto papież z cesarzem sławią cię ponad tysiące,
oto ciżby wokoło klęczące, oto dzwony w niebo bijące,
chorągwie – w pokłonach,monstrancje idą ku tobie ze wszystkich kościołów
o Aleksy.

Jako rybak mądry wyszedłeś wczesnym rankiem z siecią na połów;
powróciłeś z chwałą w twej sieci, w chórze aniołów…
…Lecz moje serce – rozdarte,rozdarte, ciężkie, ciężkie jak ołów,
o Aleksy, Aleksy, Aleksy!


Źródła: 
Wikipedia
[LINK]
[LINK]


Maskotek pozdrawia :)


wtorek, 30 grudnia 2014

I w XXI wieku możesz zobaczyć bitwy rycerzy

Ludzie, zainteresowani średniowieczem do tego stopnia, że chcą się przenieść w czasie do tamtych czasów, organizują rekonstrukcje bitw, zloty zespołów rekonstrukcyjnych itp..
Istnieją do dziś bractwa rycerskie, tu macie ich spis: [LINK]
Bitwa od Grunwaldem
Oblężenie Malborka
Festiwal Słowian i Wikingów Wolin

Możemy również się spotkać z inscenizacjami turniejów rycerskich lub jarmarkami.

Maskotek pozdrawia :)

poniedziałek, 29 grudnia 2014

Muzyka współczesna o brzmieniu średniowiecznym

Odpuściłam sobie wszystkie chóry typowo kościelne, bo są po prostu nudne (jak dla mnie). Znalezienie muzyki popularnej o brzmieniu średniowiecznym to nie problem, bowiem istnieje gatunek muzyki nawiązujące do tej epoki: rock średniowieczny (medieval rock). Również ścieżki dźwiękowe z filmów i gier możemy zaliczyć do muzyki stylizowanej na średniowieczną
Przykładowe zespoły medieval rockowe:
The Inchtabokatables
Jest niemieckim zespołem aktywnym w latach 1991-2002. Zespół gra tylko na "klasycznych" instrumentach (skrzypcach, wiolonczeli, gitarze basowej, perkusji), ale wykorzystuje różne efekty do swoich instrumentów. Ich styl określany jest jako folk rock, medieval rock, punk rock. W późniejszych albumach ich muzyka podchodzi pod industrial.

Subway to Sally
Niemiecki zespół  uformowany w 1992 roku, śpiewał początkowo w języku angielskim i czerpał z muzyki szkockiej oraz irlandzkiej. Wraz z drugim albumem MCMXCV wydanym w 1995 roku, ich muzyka nabrała bardziej tradycyjnego wydźwięku: zespół dodał do swoich piosenek elementy średniowieczne, takie jak gra na dudach, lirze korbowej, lutni, szałamai, mandolinie, skrzypcach ludowych, flecie. Zrezygnował z tekstów w języku angielskim na rzecz dzieł François Villona i niemieckiej poezji romantyczno-symbolicznej. Odnosząc sukces w ojczystych Niemczech zapoczątkował gatunek rocka średniowiecznego.


Corvus Corax (łac. kruk)
Jest zespołem z Niemiec grającym rock średniowieczny[potrzebne źródło], znanym również pod nazwą Könige der Spielleute (niem. królowie grajków). Wschodnioniemiecka grupa została założona pod koniec roku 1989 przez Castusa i Venustusa. Nazwa pochodzi od kruka, którego złapali w NRD i którego musieli przy nielegalnym przekraczaniu granic zostawić: zgodnie uznali, że kruk we wszystkich religiach jest bardzo dobrym i inteligentnym zwierzęciem.

Schandmaul 
Jest niemieckojęzycznym zespołem (niespodzianka, nieprawdaż?) z okolic Monachium, grającym medieval rock i folk rock.

In Extremo 
niemiecki zespół grający folk metal pochodzący z Berlina założony w 1995. Nazwa grupy oznacza po łacinie "na końcu/granicy/szczycie" (extremum, gen. extremi).


Przykładowe ścieżki dźwiękowe:



Maskotek pozdrawia bujając się w rytm niemieckich piosenek medieval rockowych :)









niedziela, 28 grudnia 2014

Waćpan... czyli stylizacja języka na staropolski

Czytając "Krzyżaków" H. Sienkiewicza myślałam, że umrę: z tekstu rozumiałam tyle, że nic nie rozumiałam, dlatego iż autor pisał po staropolsku specjalnie, tak aby "postarzyć" tekst. Po prostu ustylizował język tak by pasował do średniowiecznych realiów.
– Toś dobry chłop – rzekł Maćko.
– Bóg by mnie skarał, gdyby ja był dla was inny. Obaczcie, że już wozy ładują, a jeden kazałem sianem dla was wymościć. (...) Pojedziemy wolno razem z księżną i dworem, żeby wam starunku nie zbrakło. Potem oni nawrócą na Mazowsze, a my do siebie – i pomagaj Bóg!
Fragment "Krzyżaków"

Z tym zabiegiem (archaizacją) spotykamy się w większości nielubianych przez uczniów lektur np. "Potopu"

Powiadają, że zamek królewski to nawet i od kiejdańskiego wspanialszy?
Od kiejdańskiego? Fraszka przy nim kiejduński! Srogi to budynek, cały mu­rowany, że i drzewa nie upatrzysz. Naokoło są dwa rzędy pokojów, jeden od dru­giego zacniejszy. W nich to waćpanny ujrzycie rozmaite wojny i wiktorie, pędzlem na ścianach wyobrażone, jako to: sprawy Zygmunta III i Władysława; napatrzyć
się temu nie można, bo wszystko jakoby żywe; dziw, że się nie rusza i że ci, co się biją, krzyku nie czynią. Ale już tego nikt udać nie potrafi, choćby najlepszy malarz. Niektóre zaś komnaty cale od złota; krzesła i ławy całe bisiorem albo lamą kryte, stoły z marmuru i alabastru, a co sepetów, puzder, zegarów, w dzień i w nocy czas
pokazujących, tego by na wołowej skórze nie spisać. Dopieroż król z królową po onych komnatach chodzą i dostatkiem się cieszą; a wieczorem mają teatrum kwoli większej jeszcze rozrywki...
Fragment Potopu

Tyle na dziś
Waćpan maskotek Zenon śle pozdrowienia!
A tu o tym jak nie powinno się pisać powieści historycznych: [LINK]

Malarstwo

Znalezienie współczesnego malarstwa o tematyce średniowiecznej graniczyło, prawdę mówiąc, z cudem, ponieważ wujek Google okazał się (znowu) za głupi. W moim bardzo mądrym podręczniku do polskiego wymieniono łaskawie jeden obraz Beksińskiego, a te dwa jego obrazy z poprzedniej noci też uznajmy, dobrze?
"Bez tytułu" Z. Beksiński

 W końcu udało mi się znaleźć to czego szukałam na różnych forach. Bardzo proszę nie zrzynać ode mnie tych obrazów, droga klaso, bo trochę się namęczyłam z ich znalezieniem.
Linda  Bergkvist "Ksayhrezay" 
obraz wykonany stylem digital art
Justin Sweet "White dragon"
Kolejny obraz J. Sweet
Piotr Urbanek "Matka Jezusa"




sobota, 27 grudnia 2014

Ulubiony motyw średniowiecza dzisiaj

Ludzie średniowiecza byli bardzo pozytywnie nastawieni do życia (ha,ha), ich ulubionym powiedzeniem było "Memento Mori", czyli "pamiętaj o śmierci" (jak mówiłam: bardzo optymistycznie).
Ludzi tamtych czasów ciekawił wygląd Śmierci, uznawali ją jako żywą istotę (albo martwą, ciężko stwierdzić). Często pojawia się ona w dziełach tamtejszej sztuki, chociażby w popularny w tamtejszych czasach Danse Macabre (z łac. taniec ze śmiercią).
Przykładowe Danse Macabre

Śmierć w średniowieczu była przedstawiana jako gnijący trup ("Rozmowa mistrza Polikarpa ze Śmiercią"), mumia lub suchy szkielet. Przeważnie była kobietą, ale w Niemczech występowały męskie personifikacje śmierci. 
W antyku rolę śmierci grał bóg śmierci czyli Tanatos.
W renesansie tą rolę pełniła najstarsza z Mojr- Atropos.
W baroku powrócono do wizji średniowiecznej
Natomiast w Japonii: Shinigami (na polski można przetłumaczyć to tak:bóg śmierci, pan śmierci, mroczny żniwiarz, anioł śmierci) którego postać stała się dzisiaj niezwykle popularna w japońskiej popkulturze.
Współcześnie o wyglądzie śmierci myślą jedynie artyści (traktują to jednak tylko symbolicznie) i może filozofowie. Pozostali wiedzą, że śmierć to po prostu zjawisko biologiczne.
"Pełzająca Śmierć" Zdzisława Beksińskiego 

"Bez tytułu" Zdzisława Beksińskiego

W filmach Śmierć również się pojawia na przykład w "Siódmej Pieczęci" o której pisałam w poprzedniej notce.
Śmierć pojawia się też w grach z serii The Sims jako Mroczny Kosiarz
Można zagrać z nim w szachy o swoje życie (tak jak w "Siódmej Pieczęci)


Śmierć w literaturze pojawia się w utworze Tadeusza Różewicza „Śmierć”, w którym to w sposób ironiczny ukazana jest bliskość i nieprzewidywalność śmierci, która „grozi palcem”,
Niestety nie znalazłam całego tekstu tego wiersza, bo wujek Google jest na to za głupi. Gdyby ktoś go znalazł byłabym wdzięczna :)

Co do japońskiego Shinigami i popkultury. Ogólnie personifikacja śmierci trafiła do Kraju Wschodzącego Słońca z Europy w epoce Meiji (1868-1912). Dziś postać Shinigami pojawia się często w mandze i anime.
 Jeden z Shinigami w Death Note- Ryuk
Shinigami w Soul Eater- Death
Jeden z Shinigami w Kuroshitsuji- Grell Sutcliff
Jeden z Shinigami w Bleach- Ichigo Kurosaki

Dzisiaj to na tyle :3
Pozdrowienia od maskotka :)
A tu gdyby ktoś chciał się zagłębić w średniowieczną fascynację śmiercią: [LINK]